Budowa domu zaczyna się od solidnych fundamentów. W naszym przypadku prace nad ławami fundamentowymi trwały cztery dni. Poniżej opisuję dokładnie, jak przebiegał cały proces krok po kroku — od wykopu, przez zbrojenie, aż po zalewanie betonu.

Przygotowanie wykopu i wytyczenie osi

We wtorek rano na budowę przyjechała koparka oraz ekipa budowlana. Pierwszym etapem było zdjęcie humusu na głębokość około 60 cm. Z uwagi na delikatny spadek terenu, w niektórych miejscach wykop wydawał się głębszy. W trakcie prac pojawiła się woda gruntowa na głębokości około 10 cm — tzw. sączenia lokalne — ale nie stanowiło to większego problemu i szybko ustabilizowało się po dalszym pogłębianiu wykopu.

Podczas wykopu przyszedł również geodeta, który wyznaczył osie budynku oraz poziom zero. Początkowo rozważaliśmy podniesienie budynku o jeden bloczek, ale ostatecznie zrezygnowaliśmy z tego pomysłu, ponieważ poziom zero wyznaczony przez geodetę był już na odpowiedniej wysokości.

Prace zbrojarskie

Po przygotowaniu wykopu rozpoczęły się prace nad zbrojeniem ław fundamentowych. Przygotowaliśmy specjalne stanowisko do cięcia prętów i wiązania strzemion. Główne zbrojenie wykonywaliśmy z prętów 12 mm. Dodatkowo zastosowaliśmy wzmocnienie (dozbrojenie) ław fundamentowych:

• pręty 12 mm w dolnej części, zagięte w kształcie sanek,
• dodatkowe boczne pręty 12 mm dla zwiększenia sztywności,
• w niektórych miejscach dozbrojenie prętami 10 mm.

Takie wzmocnienie było konieczne z uwagi na charakter gruntu — dość niestabilny i wilgotny w okresie wiosennym.

Kontrola kierownika budowy

Po zakończeniu zbrojenia odbył się odbiór przez kierownika budowy. Sprawdził on:

• zgodność z projektem,
• poprawność odstępów w zbrojeniu,
• długość wypuszczonych prętów na słupy i dalsze zbrojenia,
• jakość wiązań na łączeniach prętów.

Wszystkie uwagi zostały na bieżąco odnotowane w dzienniku budowy.

Wykop pod fundamenty i problemy z wodą gruntową

Koparka wykopała ławy na szerokość 80 cm (w jednym miejscu 40 cm, gdzie była węższa ściana). Poziom dna wykopu wynosił ok. 1,45 m pod poziomem zero, aby można było położyć chudy beton i następnie właściwe zbrojenie.

Problemem okazała się woda gruntowa, która podmywała ścianki wykopu. Na szczęście dotyczyło to tylko kilku miejsc i nie wpłynęło znacząco na stabilność wykopu. Po wylaniu chudego betonu (B15, ok. 9 m³) konieczne było odczekanie do jego związania — codziennie rano kontrolowaliśmy jego twardość, aby zbrojenie mogło być bezpiecznie układane.

Wylanie betonu do ław fundamentowych

Po zatwierdzeniu zbrojenia przez kierownika zamówiliśmy beton B25 z dodatkiem G8 (wodoszczelny). Łącznie wylaliśmy około 21 m³ betonu na ławy fundamentowe. Całość była podawana pompogruszką.

Do tej pory na budowę zużyliśmy:

• 9 m³ chudego betonu B15,
• 21 m³ betonu B25 do ław,
• łącznie 30 m³ betonu na fundamenty.

Szacujemy, że na całość budowy zużyjemy ok. 70 m³ betonu, co przekłada się na około 30 000 zł kosztów samego betonu.

Dodatkowe prace przy fundamentach

Przed wylaniem ław zadbaliśmy również o wykonanie przepustów pod przyszłe instalacje — m.in. przewód Arodz 75 mm, który przeciągnęliśmy pod fundamentem na etapie chudego betonu. Taki zabieg pozwala uniknąć późniejszego kucia i problemów z przejściem przez wylane już fundamenty.

Dlaczego warto wykonać badania geotechniczne?

Jeszcze przed rozpoczęciem robót wykonaliśmy badania geotechniczne gruntu. Dzięki temu wiedzieliśmy, czego się spodziewać pod powierzchnią i jak odpowiednio zaprojektować fundamenty. Koszt takich badań (ok. 800–2000 zł za 3 odwierty) to niewielki wydatek w porównaniu do ewentualnych problemów na etapie budowy.

Podsumowanie

Proces wylania ław fundamentowych to kluczowy etap budowy domu. Warto zadbać o:

• dokładne badania gruntu,
• profesjonalny projekt fundamentów,
• poprawne wykonanie zbrojenia,
• nadzór kierownika budowy,
• odpowiedni beton w zależności od warunków gruntowych.

Całość prac przebiegła sprawnie, choć wymagała kilku drobnych korekt w trakcie. Teraz czekamy na kolejne etapy i przygotowujemy się do osiągnięcia poziomu zero.